…na temat oddawania krwi?
(Każdy punkt ma odnośnik bezpośredni (z ang. permalink), czyli specjalnie skonstruowany,
niezmienny adres URL odnoszący się do konkretnego zasobu)
Korzyści i uprawnienia z HDK (1)
Przykładowa lista korzyści i uprawnień dla Honorowych Dawców Krwi
- Krwiodawstwo jest oparte na zasadzie dobrowolnego i bezpłatnego oddawania krwi
- Osobie, która została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi i oddała bezpłatnie krew przysługuje tytuł “Honorowy Dawca Krwi” oraz możliwość uzyskania legitymacji HDK
- Krwiodawca może uzyskać bezpłatnie krewkartę.
- Satysfakcja, że komuś mogliśmy pomóc,
- Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4.500 kalorii (tj.: 8 czekolad, 1 wafelek, 1 sok),
- Zwolnienie z pracy/szkoły w dniu, w którym oddaje się krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach: zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy
Zobacz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej,
→ Zwolnienie od pracy w dniu oddania krwi i na czas okresowego badania lekarskiego z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (do godz. 24:00 w dniu oddawania krwi), w przypadku wykonywania szczególnie niebezpiecznych zawodów lekarz może wydać zwolnienie na całą dobę. - W uzasadnionych przypadkach zwrot kosztów przejazdu do najbliższej jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi,
w której oddaje się krew na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, koszty te ponosi jednostka organizacja publicznej służby krwi - Publiczna służba zdrowia zapewnia anonimowość dawcy krwi. Oznakowanie opakowań krwi i preparatów krwiopochodnych nie może zawierać danych umożliwiających identyfikację dawcy przez biorcę lub inną osobę bądź jednostkę organizacyjną inną niż jednostka organizacyjna publicznej służby krwi (art. 13 ustawy o publicznej służbie krwi)
- Ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa. Podatnik, który w roku podatkowym oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać ze specjalnej ulgi dla honorowych krwiodawców. Odliczenie dokonuję się od dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi. Wysokość ulgi obliczamy mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1 litr pobranej krwi,
tj. 130 zł. Odliczenie z tego tytułu nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu (w przypadku „ryczałtowców” 6% przychodu), wykazanego w zeznaniu. Zobacz darowizny na cele krwiodawstwa. - Leki ze zniżkami. Po otrzymaniu tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi możliwość kupowania NIEKTÓRYCH leków ze zniżkami.
→ Przejdź do wyszukiwarki leków refundowanych (zaznacz Zasłużony honorowy dawca krwi)
→ Zobacz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 8 grudnia 2009 r. w sprawie wykazu leków podstawowych
i uzupełniających oraz wysokości odpłatności za leki uzupełniające, - Po otrzymaniu tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi możliwość skorzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w placówkach ZOZ-ów,
- Po otrzymaniu tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi i oddaniu określonej ilości krwi lub jej składników możliwość uzyskania zniżek w komunikacji miejskiej (różne przepisy w innych miastach)*,
- Krwiodawca może uzyskać bezpłatne wyniki badań laboratoryjnych,
- „Dawcom w Darze”,
* Warszawa
- Uprawnieni: Honorowi dawcy krwi, którzy oddali bezpłatnie:
- 18 litrów krwi pełnej – mężczyźni,
- 15 litrów krwi pełnej – kobiety,
lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników. - Dokument poświadczający uprawnienia: Odpowiedni wpis w legitymacji Honorowego Dawcy Krwi wraz z dowodem tożsamości.
- Ulga: 100%
ODZNAKI ZASŁUŻONY HONOROWY DAWCA KRWI
- (dawniej) III stopnia
– kobiety po oddaniu 5 l krwi
– mężczyźni po oddaniu 6 l krwi - (dawniej) II stopnia
– kobiety po oddaniu 10 l krwi
– mężczyźni po oddaniu 12 l krwi - (dawniej) I stopnia
– kobiety po oddaniu 15 l krwi
– mężczyźni po oddaniu 18 l krwi
Dyskwalifikacje (3)
Zobacz, czy możesz oddać krew
Krew mogą oddać:
- osoby od 18. do 65. roku życia, które ważą co najmniej 50 kilogramów;
- osoby, u których w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie wykonano tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała;
- osoby, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie miały wykonanych
diagnostycznych badań i zabiegów endoskopowych (gastroskopii, panendoskopii, artroskopii, laparoskopii); - osoby, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie były leczone krwią lub jej składnikami.
Informacja o chorobach zakaźnych dla krwiodawców
Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a kiłą,
AIDS, żółtaczką zakaźną B lub C. Jeśli test wypadnie dodatnio, nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym wypadku nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na niebezpieczeństwo.
Ryzyko stwarzają:
- wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z wieloma partnerkami/partnerami.
- Kontakty seksualne z partnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
- Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
- Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku AIDS, kiły lub żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.
Zdajemy sobie sprawę, że zadając te pytania wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można dalej zmniejszyć jedynie wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje
i skrupulatnie odpowiesz na postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie. Przy pozytywnych wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza.
Dyskwalifikacje stałe i czasowe (podział)
Dyskwalifikacja Stała (BEZWZGLĘDNE PRZECIWWSKAZANIA DO ODDANIA KRWI):
- choroby układu krążenia, między innymi:
- wady serca (poza wadami wrodzonymi całkowicie wyleczonymi):
- choroba niedokrwienna mięśnia sercowego
- stan po zawale
- niewydolność krążenia
- miażdżyca znacznego stopnia
- choroby pochodzenia naczyniowo-mózgowego (np. stan po udarze mózgu)
- przewlekłe choroby naczyń obwodowych (choroby tętnic, nawracające zapalenia żył)
- choroby zakaźne:
- WZW typu B, WZW typu C, wirusowe zapalnie wątroby w wywiadzie
- Żółtaczka pokarmowa i każda żółtaczka o niejasnej etiologii
- Babeszjoza
- Kala Azar (leiszmanioza trzewna)
- Trypanosoma Crusi (gorączka Chagasa)
- Promienica
- Tularemia
- HLTV I/II retrowirus uważany za czynnik wywołujący białaczkę/chłoniak z komórek T u dorosłych – występuje endemicznie w południowej Japonii i basenie Morza Karaibskiego
- poważne choroby układu pokarmowego (w tym schorzenia wątroby), oddechowego, moczowego, nerwowego
- poważne choroby skóry (w tym łuszczyca)
- choroby układowe np. kolagenozy
- nowotwory złośliwe
- choroby krwi i układu krwiotwórczego, zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie
- choroby metaboliczne i układu endokrynnego np. cukrzyca, choroby tarczycy, nadnerczy itp.
- nosicielstwo wirusa HIV oraz zespół nabytego upośledzenia odporności
- (AIDS)
- przynależność do grup, które ze względu na swoje zachowania seksualne są szczególnie narażone na zakażenie poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą krwi w tym:
- narkomani
- osoby uprawiające prostytucję
- osoby często zmieniające partnerów seksualnych
- osoby mające partnerów seksualnych z wyżej wymienionych grup
- lekozależność, alkoholizm
- choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD) u osoby lub w rodzinie
- przebycie przeszczepu rogówki, opony twardej, leczenie w latach 1958-1986 hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek
- przebywanie w okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. łącznie przez 6 m-cy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii
- przebycie malarii (chyba, że badania immunologiczne lub metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne)
- zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem subst. psychotropowych.
Dyskwalifikacja czasowa
- okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu
- 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych
- do następnego dnia po leczeniu zęba i wizycie u higienistki stomatologicznej
- 6 miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych wykonywanych sprzętem wielokrotnego użytku i przebiegających z naruszeniem skóry lub błon śluzowych
- 6 miesięcy po wykonaniu tatuażu, akupunktury, zakładaniu kolczyków, itp.
- 6 miesięcy od zabiegu endoskopii
- 6 miesięcy od zabiegu: gastroskopii (wziernikowanie żołądka),
- bronchoskopii (wziernikowanie drzewa oskrzelowego), rektoskopii (wziernikowanie odbytu)
- czas do pełnego wyleczenia w przypadku ostrych chorób: (np.: układu pokarmowego, moczowego, oddechowego)
- okres, gdy wartość ciśnienia tętniczego nie mieści się w granicach 90/60 – 180/100 mm Hg
- 2 lata po wyleczeniu gruźlicy i otrzymaniu od lekarza ftyzjatry
- zaświadczenia o wyleczeniu
- choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej
- 1 rok od zakończenia leczenia na rzeżączkę
- 6 miesięcy od powrotu z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS (Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia)
- 6 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występują choroby tropikalne i malaria (jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby)
- 2 lata od potwierdzonego wyleczenia Brucelozy i gorączki Q
- 2 lata po przebyciu gorączki reumatycznej, jeśli nie wystąpiła przewlekła choroba serca
- 6 miesięcy od całkowitego wyleczenia z toksoplazmozy
- 6 miesięcy od wyleczenia mononukleozy zakaźnej
- nietypowe zmiany skórne powodują dyskwalifikację do czasu wyjaśnienia ich przyczyny
- ciąża i okres karmienia piersią oraz
- 9 miesięcy po porodzie
- 6 tygodni po poronieniu
- 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników
- 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek
- co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej i uzyskaniu prawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych
- 2 tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38oC
- 2 tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków
- kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas równy inkubacji danej choroby (zwykle 4 tygodnie)
- bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy
- okres pozbawienia wolności i 6 miesięcy po odbytej karze więzienia
- Po szczepieniach:
- 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze
- 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu
- 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu z chorobą)
- 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi
- 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej
- 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok od kontaktu z tymi chorobami
- Okres przyjmowania leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy, w przypadku innych leków należy uzyskać zgodę lekarza (np. zażywanie aspiryny dyskwalifikuje przez 3 dni od ostatniego zażycia).
- Wystąpienie objawów sugerujących chorobę AIDS takich jak:
- przewlekłe powiększenie węzłów chłonnych (zwłaszcza szyjnych, karkowych, nadobojczykowych i pachowych)
- nocne poty
- gorączka o niewyjaśnionej przyczynie
- niewyjaśniona utrata wagi ciała
- przewlekła biegunka
FAQ Krwiodawcy (41)
Czy, będąc alergikiem, mogę zostać dawcą krwi?
Zazwyczaj lekka alergia nie dyskwalifikuje, jednak nie pobiera się krwi do celów leczniczych od alergików w okresie występowania objawów ani w trakcie odczulania.
Czy, będąc w ciąży, można oddawać krew?
Nie. Kobiety są zdyskwalifikowane czasowo jako krwiodawcy w czasie ciąży i okresu karmienia piersią, a także przez 6 miesięcy po porodzie oraz przez 6 tygodni po poronieniu.
Czy chorując na nadciśnienie można zostać krwiodawcą?
W trakcie leczenia nadciśnienia krwi nie należy oddawać, ponieważ szereg leków ma niekorzystne działania na biorcę krwi.
W okresie ustabilizowanego ciśnienia decyzja należy do kwalifikującego lekarza.
Czy, jeśli biorę środki wspomagające wysiłek fizyczny (np. trening na siłowni), mogę oddawać krew?
To zależy. Niektóre suplementy (np. kreatyna) nie stanowią przeszkody. Za to biorąc np. anaboliki nie można oddawać krwi. Zawsze informuj lekarza o tym, jakie środki przyjmujesz, dla ułatwienia możesz zabrać ze sobą ulotkę lub opakowanie.
Czy kurzajka na palcu jest przeciwwskazaniem do oddawania krwi?
Kurzajka ma etiologię (przyczynę) wirusową .Jakiekolwiek zmiany chorobowe na rękach wykluczają oddawanie krwi.
Czy mogę oddać krew poza granicami Polski?
Tak, jednak nie wszędzie wystarcza sam dowód osobisty lub paszport, w niektórych krajach wymagane jest zameldowanie lub stały pobyt.
Czy mogę oddać krew poza miejscem zamieszkania?
Możesz. Wystarczy mieć przy sobie dokument ze zdjęciem i – jeśli już posiadasz – legitymację Honorowego Dawcy Krwi.
Czy mogę odpisać krew od podatku?
Od 1. stycznia 2007 r. obowiązuje nowa ulga w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). To możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania wartości honorowo oddanej krwi (na podstawie art. 26 ust. 1. pkt 9. lit. C. ustawy z dnia 26. lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych). Na potrzeby określenia wartości darowizny stosuje się przepisy
o wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew. W praktyce powinno to wyglądać tak: w RCKIK otrzymujecie zaświadczenie o łącznej wartości honorowo oddanej krwi lub jej składników w roku 2007 oraz – bardzo ważne – zawierające formułę o przyjęciu darowizny przez obdarowanego (czyli RCKiK). Teoretycznie mogą to być dwa odrębne dokumenty (zaświadczenie o wartości oraz oświadczenie o przyjęciu) natomiast wydaje się, że z praktycznych względów będzie to jedno pismo. Dokumentu tego nie wysyłacie z PITem! Trzeba go trzymać w domu przez pięć lat na wypadek kontroli z Urzędu Skarbowego. Pamiętajcie też, że łączna kwota odliczeń z tego tytułu zsumowana z innymi darowiznami (na cele religijne lub pożytku publicznego) nie może przekroczyć 6% dochodu. Odliczasz max. 480 zł, bo to jest właśnie 6% Twojego dochodu.
Czy mogę zjeść przed oddaniem krwi?
Przede wszystkim: nie tylko możesz, ale wręcz powinieneś (powinnaś) coś zjeść, zresztą zapewne lekarz Cię o to zapyta. Na dwie godziny przed donacją należy zjeść lekki, możliwie nisko tłuszczowy posiłek. Przed donacją wypij też co najmniej pół litra wody lub innego płynu, najlepiej niegazowanego. Pamiętaj, że na 48 godzin przed donacją nie wolno spożywać żadnego alkoholu! Na dobę przed donacją nie powinno się też palić tytoniu.
Czy można oddać krew chorując na porażenie mózgowe?
Nie. Oddanie 450 ml krwi mogłoby spowodować niedotlenienie mózgu.
Czy można oddać krew przed osiągnięciem 18. roku życia?
1. Kryteria dopuszczenia dawców do oddawania krwi pełnej lub jej składników
- 17 do 18 lat – po uzyskaniu pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych
- 1.1 Wiek dawców:
– 18 do 65 lat
– 17 do 18 lat – po uzyskaniu pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych zgodnie z odrębnymi przepisami
W praktyce jednak zdarza się to rzadko.
Czy niepełnosprawni mogą oddawać krew?
To zależy od rodzaju oraz przyczyny niepełnosprawności. Tak np. upośledzenie umysłowe dyskwalifikuje całkowicie, podobnie niepełnosprawność wynikająca z zaniku mięśni. Paraliż będący następstwem wypadku może stanowić przeszkodę jedynie ze względów “technicznych” (problemy z dostaniem się na łóżko, ewentualną późniejszą pomocą przy omdleniu). Niepełnosprawność wynikająca z amputacji kończyn nie stanowi przeszkody.
Czy oddanie krwi spowoduje przymus oddawania krwi w przyszłości?
Nie. Ani jednorazowe, ani wielokrotne oddawanie krwi nie powoduje, iż trzeba to powtarzać już do końca życia. Organizm nie produkuje więcej krwi, niż potrzebuje.
Czy oddawanie krwi szkodzi zdrowiu?
Oddawanie krwi nie szkodzi zdrowiu. Jeśli istnieje jakiekolwiek podejrzenie, że oddanie krwi może zaszkodzić krwiodawcy, wówczas taka osoba nie może oddać krwi – jest czasowo lub na stałe dyskwalifikowana przez lekarza. Takiej sytuacji może zapobiegać ankieta, w której potencjalni krwiodawcy odpowiadają na pytania odnośnie swojego stanu zdrowia – trzeba ją jednak uczciwie wypełnić.
Czy po przebytym zabiegu transplantacji mogę zostać krwiodawcą?
W przypadku transplantacji tkanek, np. skóry – tak. Przeszczep rogówki lub opony twardej dyskwalifikuje ze względu na niebezpieczeństwo zarażenia chorobą, przeszczep narządów dyskwalifikuje ze względu na konieczność przyjmowania leków immunosupresyjnych.
Czy przy okazji oddania krwi uzyskam wyniki badań?
Krwiodawca może uzyskać bezpłatnie wyniki badań laboratoryjnych:
- oznaczenie grupy krwi w układzie A B 0 i Rh
- pełnej morfologii krwi*,
- aktywności aminotransferazy alaninowej – ALAT**
- znaczników wirusowego zapalenia wątroby typu B i C, AIDS (HIV-1/HIV-2) oraz zakażeń kiłą.
**ALAT to aminotransferaza alaninowa (norma: 10,0 – 35,0 U/L ); jest enzymem ewnątrzkomórkowym, występującym przeważnie w wątrobie, a ponadto w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach. Pojawienie się podwyższonych aktywności ALAT wskazuje raczej na uszkodzenie komórek, a nie zaburzenia funkcji narządu.
Czy przyjmując Allertec lub inne leki przeciwalergiczne mogę oddać krew?
Tak, ale najwcześniej 24 godziny po przyjęciu ostatniej tabletki.
Czy przyjmując leki hormonalne/tabletki antykoncepcyjne mogę być dawcą?
Przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych nie dyskwalifikuje dawcy, podobnie jak np. witamin. Jednak żelazną zasadą jest informowanie lekarza o wszystkich przyjmowanych medykamentach; on bowiem podejmuje decyzję o dopuszczeniu (bądź nie) do donacji.
Czy szczepienia dyskwalifikują mnie czasowo jako dawcę?
Tak:
- na 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze;
- na 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami,
riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu, przeciw grypie, przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu
z chorobą); - na 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi;
- na 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej;
- na 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu.
Czy w czasie i po oddaniu krwi będzie mnie coś bolało?
Zabieg pobrania krwi lub jej składników jest bezbolesny. Niektórzy mogą odczuwać chwilowy dyskomfort (bo bólem tego nazwać nie sposób) podczas wprowadzania igły do żyły, nie trwa to dłużej niż ułamek sekundy. Po oddaniu krwi również nie powinno być żadnych przykrych doznań pod warunkiem zastosowania się do wskazań pielęgniarek, czyli np. odpowiednio długiego utrzymywania opatrunku.
Czy w czasie miesiączki oddawanie krwi jest dozwolone?
Nie wolno oddawać krwi w czasie miesiączki. Krew można oddać najwcześniej 3 dni po zakończeniu krwawienia.
Ile czasu trzeba odczekać po pogryzieniu przez psa?
Należy odczekać pół roku. Jeżeli zwierzę nie było szczepione na wściekliznę lub nie wiemy czy było, należy skontaktować się
z lekarzem.
Ile powinnam/powinienem ważyć, aby móc oddać krew?
Minimum 50 kg, gdyż ilość pobranej krwi (450 ml) musi być mniejsza niż 10% ogólnej ilości krwi w organizmie.
Jak często mogę oddawać krew lub jej poszczególne składniki?
Częstotliwość pobierania krwi lub jej składników od dawców krwi reguluje Załącznik nr 2. do do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (Dz. U. z dnia 9 maja 2005 r.)
jego pełne brzmienie – tutaj (strona -5291-) i poniżej.
Generalna zasada brzmi: okres karencji zależy od rodzaju ostatniej donacji. Jeżeli mężczyzna oddał krew pełną, to kolejną donację (niezależnie, czy będzie to znów
krew pełna, czy np. płytki) może odbyć najwcześniej po ośmiu tygodniach.
I odwrotnie: jeśli oddał płytki, to płytki, pełną lub osocze będzie mógł oddać najwcześniej po czterech tygodniach. W szczególnie uzasadnionych wypadkach okres karencji może ulec skróceniu, ale o tym zawsze decyduje lekarz.
I. Krew pełna
-
Krew pełna może być pobierana nie częściej niż 6 razy w roku od mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku od kobiet, z tym że przerwa pomiędzy pobraniami nie może być krótsza niż 8 tygodni.
-
Jednorazowo od osoby ważącej co najmniej 50 kg można pobrać 450 +/- 45 ml krwi (1 jednostka).
-
Jeżeli dawca krwi został poddany zabiegowi aferezy, pobranie krwi pełnej może nastąpić po upływie 48 godzin od tego zabiegu, z wyjątkiem zabiegu erytroaferezy.
II. Osocze
-
Od jednego dawcy nie można pobrać w okresie roku więcej niż 25 litrów (objętość netto, bez antykoagulantu) osocza.
-
Od jednego dawcy można pobrać w okresie jednego tygodnia nie więcej niż 1,5litra (objętość netto, bez antykoagulantu) osocza.
-
Jednorazowo, bez uzupełnienia objętości krwi krążącej, od dawcy można pobrać metodą plazmaferezy 650 ml osocza (objętość netto, bez antykoagulantu).
-
Przerwa pomiędzy pobraniami osocza metodą plazmaferezy nie może być krótsza niż 2 tygodnie, chyba że lekarz wyrazi zgodę na skrócenie tej przerwy.
-
Pobranie osocza metodą plazmaferezy może być wykonane po przerwie wynoszącej co najmniej 30 dni od dnia pobrania krwi pełnej.
III. Zabiegi aferezy
-
Zabiegi trombaferezy i leukaferezy mogą być wykonywane nie częściej niż 12 razy w roku.
-
Przerwy między zabiegami trombaferezy i leukaferezy nie powinny być krótsze niż 4 tygodnie.
-
W szczególnych przypadkach, takich jak konieczność kilkakrotnego przetoczenia krwinek płytkowych od jednego dawcy, przerwy między zabiegami mogą zostać za zgodą lekarza skrócone do 48 godzin.
-
W przypadku pobierania metodą aferezy jednocześnie osocza, krwinek płytkowych lub krwinek czerwonych, łączna objętość pobranych składników krwi netto nie powinna przekroczyć 600 ml. W razie przekroczenia tej objętości należy zastosować odpowiedni płyn uzupełniający.
-
Przerwa pomiędzy dwoma kolejnymi oddaniami koncentratu krwinek czerwonych (KKCz) metodą erytroaferezy powinna być taka sama, jak w przypadku pobrania krwi pełnej.
-
Przerwa pomiędzy pobraniem krwi pełnej i pobraniem 2 jednostek KKCz metodą erytroaferezy nie powinna być krótsza niż 3 miesiące.
-
Przerwa pomiędzy pobraniem 2 jednostek KKCz metodą erytroaferezy a pobraniem krwi pełnej
lub następnym zabiegiem podwójnej erytroaferezy nie powinna być krótsza niż 6 miesięcy; całkowita utrata krwinek czerwonych w ciągu roku nie może przekraczać wartości dozwolonej dla dawców krwi pełnej.
IV. Inne zabiegi
Częstotliwość wykonywania innych zabiegów ustalana jest przez lekarza.
Kobiety:
Mężczyźni:
Przelicznik:
- 250 ml płytek = 500 ml krwi
- 600 ml osocza = 200 ml krwi
KKCz (koncentrat krwinek czerwonych, masa erytrocytarna, ME, ang. packed red blood cells, PRBCs) – preparat stosowany w transfuzjologii powstały przez usunięcie z krwi pełnej części osocza. Zawiera krwinki czerwone, leukocyty, płytki krwi, niewielką ilość osocza oraz płyn konserwujący. Stosuje się go m.in. do leczenia niedokrwistości lub w transfuzji wymiennej u noworodków.
Jak długo trzeba czekać z oddaniem krwi po oparzeniach?
Jeżeli w leczeniu były stosowane antybiotyki, to należy odczekać 2 tygodnie od zakończenia kuracji. Jeżeli leczenie odbywało się bez antybiotyków, po zagojeniu się ran lekarz ocenia sytuację i sam decyduje o dopuszczeniu do donacji.
Jak przeliczyć składniki krwi?
Tę kwestię reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19. stycznia 2006 r. w sprawie równoważnej ilości innych składników krwi, których oddanie umożliwia dawcy otrzymanie tytułów i odznak honorowych (pełne brzmienie poniżej). Należy wiedzieć, że tzw. przeliczniki zmieniają się co jakiś czas, np. kilka lat temu jedna donacja płytkowa opowiadała 740 ml krwi pełnej, teraz jedna donacja płytkowa to 500 ml. W praktyce stosuje się przelicznik obowiązujący w dniu donacji a nie w dniu przeliczania. Obecne rozporządzenie zaczęło obowiązywać 3. lutego 2006 roku.
- Przykład: dawca oddał cztery razy płytki w roku 2005 i dwa razy po 3. lutego 2006.
4 x 740 ml = 2960 ml czyli 2,96 l
2 x 500 ml = 1000 ml czyli 1 l
Z tego wynika, że po przeliczeniu dawca oddał łącznie 3,96 l krwi pełnej.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie równoważnej ilości innych składników krwi, których oddanie umożliwia dawcy krwi otrzymanie tytułów i odznak honorowych (Dz. U. z
dnia 9 lutego 2006 r.)
Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681, z 1998 r.,
Nr 117, poz. 756, z 2001 r. Nr 126, poz. 1382 oraz z 2003 r., Nr 223, poz. 2215) zarządza się, co następuje:
- § 1. Równoważnymi ilościami składników krwi odpowiadającymi jednemu litrowi oddanej krwi uprawniającymi do tytułu i odznaki honorowej “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” oraz umożliwiającymi otrzymanie odznaki “Honorowy DawcaKrwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” są:
- 1) 3 litry osocza;
- 2) 2 donacje krwinek płytkowych, pobranych przy użyciu separatora
komórkowego; - 3) 0,5 donacji krwinek białych, pobranych przy użyciu separatora
komórkowego; - 4) 2 jednostki krwinek czerwonych, pobranych przy użyciu separatora komórkowego.
- § 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
250 ml płytek = 500 ml krwi
600 ml osocza = 200 ml krwi
Jakie są rodzaje donacji (krew pełna, płytki, osocze itd.)
Można oddać pełną krew lub jedynie niektóre jej składniki.
Metody pobierania krwi:
- metoda konwencjonalna: dawca oddaje krew pełną w ilości 450 mililitrów, mężczyźni co 8 tygodni, kobiety co 12 tygodni,
- metoda plazmaferezy automatycznej: dawca oddaje tylko osocze (plazmę) w ilości 600 ml w odstępach nie krótszych niż 2 tygodnie
-
metoda cytaferezy: dawca oddaje tylko wybrane elementy komórkowe krwi (płytki; trombafareza, krwinki białe – leukafareza) w odstępach nie krótszych niż 4 tygodnie
Jeśli oddam krew a wyniki badań będą niekorzystne, czy zostanę o tym powiadomiony(a)?
eżeli po wykonaniu badań wirusologicznych wynik jest dodatni, placówka publicznej służby krwi wysyła zawiadomienie pocztą. Stąd tak ważna jest każdorazowa aktualizacja adresu. Krwiodawca proszony jest
o osobiste odebranie wyników i kierowany do odpowiedniej placówki służby zdrowia. Nie może wyników odebrać inna osoba, nie informuje się o nich przez telefon.
Kiedy i gdzie można odebrać wyniki badań?
Wyniki badań można odebrać w dniu oddania krwi (morfologia); wcześniej warto zaznaczyć, że chcesz je otrzymać. Wyniki badań wirusologicznych zazwyczaj można odebrać po paru dniach do dwóch tygodni. Można też poprosić o dostarczenie ich pocztą.
Komu i na jakich zasadach przysługują bezpłatne leki?
Osoba, która posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki:
- a) objęte wykazami leków podstawowych i uzupełniających do wysokości limitu,
- b) leki, które zasłużony honorowy dawca krwi może stosować w związku z oddawaniem krwi, na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego albo felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza albo felczera nie będącego lekarzem albo felczerem ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go do wystawiania takich recept.
Receptę dla tych osób może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego albo felczer ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarz albo felczer nie będący lekarzem albo felczerem ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go do wystawiania takich recept. Osoby uprawnione obowiązane do okazania lekarzowi albo felczerowi wystawiającemu receptę dokumentu
potwierdzającego przysługujące uprawnienie. Natomiast osoba przedstawiająca receptę do realizacji jest obowiązana do okazania dokumentu osoby uprawnionej potwierdzającego jej uprawnienie.
Podstawa prawna:
art. 5 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 04. Nr 210, poz. 2135).
źródło: www.mz.gov.pl
Kto jest uprawniony do otrzymania odznak Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi?
- 1.Odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, nadawana honorowemu dawcy krwi:
- 1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
- 2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
- 2.Odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, nadawana honorowemu dawcy krwi:
- 1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
- 2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
- 3. Odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, nadawana honorowemu dawcy krwi:
- 1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
- 2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
Do niedawna rozróżniano je odpowiednio na Odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi I stopnia, II stopnia, III stopnia.
Mam alergię pokarmową (jestem uczulony na produkty mleczne), ale nie biorę na stałe żadnych leków. Czy oddam krew?
Tak, jeśli nie używasz żadnych leków, a tylko stosujesz dietę.
Mam lekko dodatni wynik na przeciwciała anty-HCV a rna-HCV mam ujemny. Czy mogę oddać krew?
Nie. Osoba z dodatnim wynikiem przeciwciał anty HCV nie może oddawać krwi.
Od czego zależy i ile wynosi czas donacji?
-
Najczęstszym rodzajem donacji jest pobranie krwi pełnej. Standardowo pobiera się około 450 mililitrów krwi. Zabieg pobierania trwa czas trwania donacji od 5 do 8 minut.
- Donacja osocza: specyfika zabiegu wpływa na jego czas, który wynosi zwykle ok. 30 minut.
- Pobieranie leukocytów i płytek krwi: zabieg trwa od 30 do 90 minut.
Czas ten jest uwarunkowany specyfikacją procesu, w jakim przebiega dany zabieg.
Dokładny czas donacji krwi pełnej jest indywidualny. Na czas ten mogą mieć wpływ takie czynniki jak ciśnienie tętnicze krwi, pozycja w trakcie donacji, “jakość” naczyń żylnych.
Jednakże pamiętajmy, iż oddanie krwi to nie jest wyścig.
Oddanie krwi: przed i po zabiegu
Zanim udasz się do centrum krwiodawstwa musisz pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Sprawdź czy możesz zostać dawcą, zapoznaj się z wytycznymi, które mówią, kto może a kto nie może oddawać krwi. Podjąłeś już decyzje, więc zaplanuj ten dzień:
- sprawdź, w jakie dni i w jakich godzinach jest czynny punkt/stacja, w którym chcesz oddać krew;
- wybierz dzień, przed którym będziesz mógł wypocząć – wyspać się;
- koniecznie zjedz posiłek ; unikaj pokarmów zawierających dużą ilość tłuszczu;
- idź do punktu/stacji; jeżeli wybierasz się po raz pierwszy zabierz ze sobą kogoś do towarzystwa, poczujesz się pewniej a przede wszystkim bezpieczniej;
- po oddaniu krwi zastosuj się do poleceń personelu (odpocznij kilkanaście minut w stacji, skorzystaj z posiłku, wypij słodką kawę/herbatę/czekoladę);
- skorzystaj z dnia wolnego, jaki przysługuje Ci w dniu oddania krwi;
- unikaj nadmiernego obciążenia ręki, z której pobrano krew;
- jedz regularnie posiłki; pamiętaj, aby dieta była bogatsza w węglowodany tego dnia, jedz czekoladę;
- dużo odpoczywaj. Pamiętaj, że nie jesteś maszyną. Oddanie krwi jest obciążeniem dla Twojego organizmu;
- unikaj szybkiej zmiany pozycji z leżącej na stojącą, najpierw usiądź dopiero po chwili wstawaj;
- staraj się nie wykonywać obciążających prac domowych;
-
unikaj wysiłku fizycznego. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze pytaj personel stacji. To najlepszy i najpewniejszy sposób uzyskania fachowych i wyczerpujących informacji.
Przetoczono mi krew metodą autotransfuzji. Czy mogę jeszcze oddać krew?
Tak, jednak autotransfuzja jest związana z zabiegami operacyjnymi, zatem należy odczekać 6 miesięcy.
Przyjmowałem zastrzyki przeciwzakrzepowe. Czy to mnie dyskwalifikuje jako dawcę?
Nie, ale ostateczną decyzję podejmuje lekarz.
Usunięto mi oko na skutek retinoblastomy. Czy po takim zabiegu mogę oddawać krew?
Nie. Dyskwalifikacja z powodu retinoblastomy jest dyskwalifikacją stałą.
W jaki sposób przekazać zaświadczenie o oddaniu krwi dla kogoś?
Po otrzymaniu zaświadczenia w RCKiK o oddaniu krwi dla konkretnego biorcy, można je osobiście dostarczyć do szpitala,
w którym przebywa chory, przefaksować na podany przez niego numer (do szpitala, na adres prywatny, firmowy), lub wysłać pocztą. W tym ostatnim wypadku może to jednak trwać długo, a czasem zbyt długo. Jeśli jednak zdecydujemy się na taką formę – niech to będzie list polecony ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
WZW a krwiodawstwo
WZW typu B, WZW typu C, żółtaczka pokarmowa oraz każda żółtaczka o niejasnej etiologii są powodem dyskwalifikacji stałej.
Zostałem zarażony gronkowcem. Czy będę mógł oddawać krew?
Tak, ale najwcześniej sześć miesięcy od momentu uzyskania jałowych wyników posiewów.
O oddawaniu krwi (8)
Inne rodzaje donacji
Oprócz pobierania krwi pełnej można pobierać osocze lub poszczególne komórki krwi (wyłącznie w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa). Do przeprowadzenia tego typu zabiegów wykorzystuje się separatory. Pobieranie osocza trwa zwykle 30 minut. Oddawać je można co 2 tygodnie. Oddawane osocze jest niezbędne dla pacjentów z zaburzonym krzepnięciem. W Centrum pobierane są również płytki krwi niezbędne do przeżycia dla pacjentów z chorobą nowotworową oraz po przeszczepie szpiku kostnego. Jednorazowo dorosłemu pacjentowi podaje się 4-6 jednostek płytek krwi, czyli 4-6 krwiodawców musi oddać krew lub jeden dawca oddaje płytki krwi metodą separacji, aby pacjent mógł przeżyć. Oddawanie płytek krwi trwa 1-2 godziny. Płytki można oddawać co miesiąc.
Zasady zgodności
Zasady transfuzji krwi wynikają z możliwości występowania przeciwciał przeciwko antygenom różnych układów grupowych krwi. Najistotniejsze znaczenie kliniczne mają układy ABO i Rh.
Jeżeli osoba posiada antygen określający grupę krwi (A, B lub Rh+) wówczas wytwarza przeciwciała przeciwko tylko tym antygenom, które nie występują w jego organizmie. Oznaczenie grupy krwi jako 0 lub Rh−, oznacza brak tych antygenów w organizmie, co przekłada się na możliwość wytworzenia przeciwciał przeciwko wszystkim innym antygenom obcym dla danej osoby (czyli w tym wypadki dla A, B i Rh+). Zgodnie z tą zasadą krew grupy 0Rh− można przetoczyć każdej osobie, natomiast dawcą dla osoby z tą grupą musi być osoba o identycznej grupie krwi (0Rh−). Osoba mająca grupę ABRh+ może otrzymać dowolną krew, natomiast może być dawcą jedynie dla osoby z tą samą grupą krwi. Istnieje więc możliwość następujących wariantów zgodności dawców
i biorców krwi:
Ponadto podczas transfuzji krwi należy przestrzegać następujących zasad:
- przetaczana krew musi być zgodna w układzie AB0 i antygenie D układu Rh
- przed przetoczeniem wykonuje się próbę krzyżową. Podczas próby, sprawdza się, czy zachodzi aglutynacja między erytrocytami dawcy a surowicą biorcy oraz surowicą dawcy, a erytrocytami biorcy (eliminuje to błędy w określeniu grupy i konflikt serologiczny u osób z grupą „Bombay”)
- u osób u których wystąpił kiedyś konflikt serologiczny dobiera się również krew w pozostałych 4 podstawowych antygenach układu Rh i zgodną w antygenie K układu Kell
- w bardzo rzadkich przypadkach powstaje konflikt na tle niezgodności w układzie: MNSs – antygeny S i U, Kidd – antygen Ik, Kell – antygen K
Etapy oddawania krwi
Oddawanie krwi dzieli się na trzy etapy:
- rejestrację
- badania wstępne oraz
- zasadnicze oddawanie krwi
REJESTRACJA
Dzień przed oddaniem krwi należy wypić minimum litr niegazowanych napojów, a w dniu oddania zjeść lekki posiłek (i nie palić pół godziny przed oddaniem krwi). Przychodząc do punktu krwiodawstwa (lub oddziałów terenowych/akcji mobilnych) należy mieć luźne ubranie by nie uciskało zbytnio ramienia.
Żeby się zarejestrować należy przedstawić dokument ze zdjęciem i numerem PESEL pozwalającym na stwierdzenie tożsamości. Dokumentem takim może być np. dowód osobisty. Dane o potencjalnym dawcy są wprowadzane do komputerowej bazy danych. Każdy krwiodawca zarejestrowany jest pod niepowtarzalnym numerem donacji.
Krwiodawca otrzymuje do wypełnienia kwestionariusz zawierający szczegółowe pytania odnośnie stanu zdrowia, przebytych chorób czy przyjmowanych leków. Zadawane są także intymne pytania, które pozwalają określić czy oddana krew będzie bezpieczna dla pacjenta ponieważ, od daty zakażenia wirusami żółtaczki czy HIV do momentu wykrycia tych wirusów przez badania diagnostyczne może upłynąć nawet kilka miesięcy.
Na sześć miesięcy dyskwalifikowane do oddania krwi są osoby, które miały wykonywany zabieg operacyjny, endoskopię (np. kolonoskopię, gastroskopię) lub robiły sobie tatuaż, przekłucie uszu lub innych części ciała.
Z oddawania krwi wyłączone są kobiety w czasie miesiączkowania i 3 dni po zakończeniu miesiączki, a także w okresie ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub zakończeniu ciąży.
Osoby, które przebyły infekcję gorączkę powyżej 38°C i przyjmowały antybiotyki muszą odczekać 2 tygodnie od końca objawów lub zakończenia leczenia.
Po wyrwaniu zęba i leczeniu kanałowym krwi nie można oddawać przez 7 dni.
Po szczepieniu przeciw grypie czy żółtaczce, krwi nie można oddawać przez 48 godzin.
Na stałe z oddawania krwi dyskwalifikują poważne choroby układowe: wady serca, stan po zawale, udar mózgu, astma, zakażenie chorobami zakaźnymi (np. HIV, WZW czy kiłą). Krwi nie mogą oddawać choroby z chorobami krwi, łuszczycą, cukrzycą oraz nowotworami złośliwymi.
Więcej w dziale Dyskwalifikacje, punkt Dyskwalifikacje stałe i czasowe (podział).
BADANIE WSTĘPNE
Drugim etapem oddawania krwi są badania wstępne. Od dawcy pobiera się próbki krwi w celu wykonania morfologii*. Wszystkie czynności dotyczące pobrania próbek krwi od dawców i przeprowadzane badania analityczne wykonywane są przy pomocy sprzętu jednorazowego – jednorazowych rękawiczek, probówek i igieł. Dzięki temu, zarówno dawcy jak i personel, zabezpieczony jest przez ewentualnym zakażeniem. Po pobraniu próbek krwiodawca kończy wypełnianie kwestionariusza
i czeka na wezwanie do gabinetu lekarskiego.
Obowiązkiem dawcy jest udzielanie prawdziwych i pełnych informacji na zadawane w ankiecie pytania. Ankiety należy wypełniać samodzielne przy użyciu długopisu. Lekarz bada dawcę, sprawdza kwestionariusz, analizuje badania wstępne
i kwalifikuje do oddania krwi lub jej składników. W przypadku stwierdzenia przeciwwskazań do oddawania krwi, lekarz podejmie decyzję o dyskwalifikacji czasowej lub stałej. Jeżeli dawca będzie miał niski poziom hemoglobiny(1) lub hematokryt(2),nieprawidłowe tętno lub ciśnienie lub inne objawy uniemożliwiające oddawanie krwi w dniu zgłoszenia się, to lekarz poinformuje o powodzie dyskwalifikacji do oddania krwi, a w przypadku dyskwalifikacji czasowych – ustali termin kiedy można ponownie zgłosić się do oddania krwi. Wszystkie dane objęte są tajemnicą lekarską.
ZASADNICZE POBIERANIE KRWI
Po zakwalifikowaniu przez lekarza dawca przygotowuje się do oddania krwi/jej składników. Dostaje napój, który powinien wypić przed oddaniem krwi w celu uzupełnienia płynów w organizmie. Następnie krwiodawca kieruje swoje kroki do miejsca, gdzie pobierana jest krew lub jej składniki. Tuż przed oddaniem krwi sprawdzana jest tożsamość dawcy i numer donacji, do której został zakwalifikowany przez lekarza.
Następnie okolica planowanego wkłucia jest dokładnie odkażana. Krew (lub jej składniki) pobierane są w warunkach sterylnych do jednorazowych, jałowych zestawów. Dlatego dawca nie ma możliwości do zakażenia się. Najczęściej pobierana jest krew pełna w ilości 450 ml. Zabieg pobierana trwa średnio 8 minut. Od kobiet krew pełną można pobierać nie częściej niż 4 razy
w roku, od mężczyzn – nie częściej niż 6 razy w roku. Minimalna przerwa między donacjami nie może być krótsza niż 8 tygodni (zobacz – przerwy między donacjami).
Po zakończeniu pobierania krwi należy dobrze uciskać przyłożone gaziki i nie zaglądać do miejsca wkłucia przez kilka minut, ponieważ unikamy wtedy powstania siniaka. Po oddaniu krwi należy jeszcze posiedzieć/poleżeć przez kilka minut. Podczas zabiegu i po jego zakończeniu dawca pozostaje pod opieką przeszkolonego personelu medycznego, który określa czy stan ogólny dawcy pozwala na opuszczenie placówki/stanowiska (przy akcjach mobilnych) po oddaniu krwi.
(1) Hemoglobina (skr. Hb lub HGB) – czerwony barwnik krwi, białko zawarte w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest przenoszenie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach.
(2) Hematokryt (oznacza się skr. Ht lub Hct) – objętość krwinek czerwonych w 100 ml pełnej krwi. Podwyższony hematokryt występuje w czerwienicy oraz w chorobach przebiegających z dużą utratą płynów (oparzenia, biegunki, niedrożność jelit). Zmniejszone stężenie hematokrytu występuje w krwotokach, chorobach przebiegających z wyniszczeniem organizmu (nowotwory), w stanach septycznych, niedokrwistościach i in. Norma hematokrytu wynosi: u kobiet 35-40%, u mężczyzn (40-45%), u noworodków 44-62%.
Serologia – nauka zajmująca się badaniem właściwości surowicy krwi człowieka (i zwierząt) oraz przeciwciał naturalnych
i powstałych wskutek zakażenia.
Losy oddanej krwi – co się dzieje z pobraną krwią?
Zanim krew trafi do pacjenta musi być przebadana. Pobrane podczas oddania krwi próbki są przekazywane do pracowni laboratoryjnych w celu wykonania: oznaczeń grupy krwi poziomu enzymu wątrobowego ALAT(1)* i testów pozwalających na wykrycie nosicieli WZW typu B i C, wirusa HIV oraz zakażenia kiłą. Woreczek z pobraną krwią trafia do pracowni preparatyki gdzie, po odwirowaniu, dzieli się na krew pełną na składniki krwi: koncentrat krwinek czerwonych osocze, które następnie ulega zamrożeniu oraz płytki krwi. Gotowe składniki krwi przekazywane są do ekspedycji skąd wydaje się je do szpitali gdzie czekają na pacjenci, którzy bez transfuzji nie mogą mieć wykonanego zabiegu operacyjnego, mają krwotok po wypadku
i muszą mieć przetoczone krwinki czerwone. W związku z chorobą nowotworową oczekują na transfuzję krwi. Krwi nie można przechowywać zbyt długo. Najkrótszy termin ważności mają płytki krwi – mogą one przeżyć zawieszone w osoczu
w temperaturze 20-24°C zaledwie przez 5 dni. Krwinki czerwone przechowywane są w niższych temperaturach w lodówce przez 42 dni. Najdłuższy termin ważności ma osocze, które w stanie zamrożenia może czekać na wydanie nawet przez 2 lata. ETAP KOŃCOWY po odpoczynku po pobraniu krwi krwiodawca udaje się do rejestracji pod odbiór zwolnienia z pracy/szkoły oraz zaświadczeń, dzięki którym otrzyma w kasie zwrot kosztów podróży przejazdu i talon żywnościowy do odbioru czekolad
(w przypadku „mobilnej” akcji wszystko ma miejsce na miejscu). Po oddaniu krwi nie wolno wykonywać zbytniego wysiłku fizycznego, np. intensywnego treningu siłowego. Nie wolno palić przez 30 minut i należy pić dużo płynów. Osoby wykonujące takie zawody jak pilot, maszynista, kierowca autobusu, operator dźwigu, osoby pracujące na wysokości czy uprawiające wspinaczkę lub nurkowanie, mogą powrócić do swoich zajęć nie wcześniej niż 12 godzin po oddaniu krwi.
——–
* jest to enzym wewnątrzkomórkowy. Jego najwyższe stężenia występują w wątrobie, niższe w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach. Pojawienie się podwyższonych aktywności ALAT w osoczu wskazuje raczej na uszkodzenie komórek, a nie zaburzenia funkcji narządu. Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości uszkodzenia. Wzrost do poziomu 40 – 200 U/l może być spowodowany przez: fizjologiczny wzrost u noworodków, choroby wątroby, zapalenie trzustki, hemoliza. Wzrost do poziomu 200 – 400 U/l: cholestazy wątrobowe, marskość wątroby – równolegle obserwuje się podwyższone wartości AspAT, zawał mięśnia sercowego – znacznie wyższe wartości AspAT, mononukleoza zakaźna – maksymalne wartości enzymu występują w drugim tygodniu po zakażeniu, w piątym następuje powrót do wartości prawidłowych, pierwotny niedobór karnityny, leczenie dużymi dawkami salicylanów, przewlekłe leczenie fibratami, przewlekłe leczenie pochodnymi sulfonylomocznika I generacji.
Wzrost do wartości 400 – 4000 U/l: wirusowe zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby, niewydolność krążenia.
Wzrost: każdym przypadku martwicy komórek wątroby (hepatocytów) w przypadku martwicy komórek mięśnia sercowego (np. zawał serca) martwicy erytrocytów uszkodzeniu lub martwicy komórek mięśni szkieletowych (np. po intensywnym treningu siłowym)
Spadek: nie ma klinicznego znaczenia.
Jak często mogę oddawać krew lub jej poszczególne składniki?
Częstotliwość pobierania krwi lub jej składników od dawców krwi reguluje Załącznik nr 2. do do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (Dz. U. z dnia 9 maja 2005 r.)
jego pełne brzmienie – tutaj (strona -5291-) i poniżej.
Generalna zasada brzmi: okres karencji zależy od rodzaju ostatniej donacji. Jeżeli mężczyzna oddał krew pełną, to kolejną donację (niezależnie, czy będzie to znów
krew pełna, czy np. płytki) może odbyć najwcześniej po ośmiu tygodniach.
I odwrotnie: jeśli oddał płytki, to płytki, pełną lub osocze będzie mógł oddać najwcześniej po czterech tygodniach. W szczególnie uzasadnionych wypadkach okres karencji może ulec skróceniu, ale o tym zawsze decyduje lekarz.
I. Krew pełna
-
Krew pełna może być pobierana nie częściej niż 6 razy w roku od mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku od kobiet, z tym że przerwa pomiędzy pobraniami nie może być krótsza niż 8 tygodni.
-
Jednorazowo od osoby ważącej co najmniej 50 kg można pobrać 450 +/- 45 ml krwi (1 jednostka).
-
Jeżeli dawca krwi został poddany zabiegowi aferezy, pobranie krwi pełnej może nastąpić po upływie 48 godzin od tego zabiegu, z wyjątkiem zabiegu erytroaferezy.
II. Osocze
-
Od jednego dawcy nie można pobrać w okresie roku więcej niż 25 litrów (objętość netto, bez antykoagulantu) osocza.
-
Od jednego dawcy można pobrać w okresie jednego tygodnia nie więcej niż 1,5litra (objętość netto, bez antykoagulantu) osocza.
-
Jednorazowo, bez uzupełnienia objętości krwi krążącej, od dawcy można pobrać metodą plazmaferezy 650 ml osocza (objętość netto, bez antykoagulantu).
-
Przerwa pomiędzy pobraniami osocza metodą plazmaferezy nie może być krótsza niż 2 tygodnie, chyba że lekarz wyrazi zgodę na skrócenie tej przerwy.
-
Pobranie osocza metodą plazmaferezy może być wykonane po przerwie wynoszącej co najmniej 30 dni od dnia pobrania krwi pełnej.
III. Zabiegi aferezy
-
Zabiegi trombaferezy i leukaferezy mogą być wykonywane nie częściej niż 12 razy w roku.
-
Przerwy między zabiegami trombaferezy i leukaferezy nie powinny być krótsze niż 4 tygodnie.
-
W szczególnych przypadkach, takich jak konieczność kilkakrotnego przetoczenia krwinek płytkowych od jednego dawcy, przerwy między zabiegami mogą zostać za zgodą lekarza skrócone do 48 godzin.
-
W przypadku pobierania metodą aferezy jednocześnie osocza, krwinek płytkowych lub krwinek czerwonych, łączna objętość pobranych składników krwi netto nie powinna przekroczyć 600 ml. W razie przekroczenia tej objętości należy zastosować odpowiedni płyn uzupełniający.
-
Przerwa pomiędzy dwoma kolejnymi oddaniami koncentratu krwinek czerwonych (KKCz) metodą erytroaferezy powinna być taka sama, jak w przypadku pobrania krwi pełnej.
-
Przerwa pomiędzy pobraniem krwi pełnej i pobraniem 2 jednostek KKCz metodą erytroaferezy nie powinna być krótsza niż 3 miesiące.
-
Przerwa pomiędzy pobraniem 2 jednostek KKCz metodą erytroaferezy a pobraniem krwi pełnej
lub następnym zabiegiem podwójnej erytroaferezy nie powinna być krótsza niż 6 miesięcy; całkowita utrata krwinek czerwonych w ciągu roku nie może przekraczać wartości dozwolonej dla dawców krwi pełnej.
IV. Inne zabiegi
Częstotliwość wykonywania innych zabiegów ustalana jest przez lekarza.
Kobiety:
Mężczyźni:
Przelicznik:
- 250 ml płytek = 500 ml krwi
- 600 ml osocza = 200 ml krwi
KKCz (koncentrat krwinek czerwonych, masa erytrocytarna, ME, ang. packed red blood cells, PRBCs) – preparat stosowany w transfuzjologii powstały przez usunięcie z krwi pełnej części osocza. Zawiera krwinki czerwone, leukocyty, płytki krwi, niewielką ilość osocza oraz płyn konserwujący. Stosuje się go m.in. do leczenia niedokrwistości lub w transfuzji wymiennej u noworodków.
Procentowy udział grup krwi w polskiej populacji
-
1% AB Rh–
7% AB Rh+
2% B Rh–
15% B Rh+
6% 0 Rh–
31% 0 Rh+
6% A Rh–
32% A Rh+
- Jak wynika z powyższej tabeli, tylko 15% populacji polskiej posiada grupę krwi Rh-, dlatego też Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa mogą borykać się z niedoborami się w tych grupach. W związku z tym zwracamy się z gorącą prośbą do osób, które posiadają grupę krwi Rh-
o systematyczne oddawanie krwi. - Krew jest niezbędna nie tylko ofiarom wypadków, ale także cierpiącym na szereg poważnych chorób. Przetaczana w postaci przetworzonych składników lub jako krew pełna pozwala ratować życie i zdrowie. Jej źródłem jest zdrowy człowiek!
Co to jest krew?
Krew to płynna tkanka składająca się z krwinek czerwonych (erytrocyty), krwinek białych (leukocyty), płytek krwi (trombocyty) i osocza (plazmy).
- krwinki czerwone – są odpowiedzialne za transport tlenu do wszystkich komórek organizmu
- krwinki białe – są odpowiedzialne za obronę organizmu przed infekcjami,
- płytki krwi – odpowiadają za zatrzymanie krwawienia
- osocze (plazma) – stanowi do 55% objętości krwi, jest to część płynna krwi. Zawiera białka (albuminę, czynniki krzepnięcia, białka odpornościowe), jest odpowiedzialne za transport wody i substancji odżywczych do komórek, a także odprowadzanie produktów przemiany materii do wątroby, nerek i płuc.
Wszystkie wymienione składniki krwi odnawiają się! Niezależnie od tego, czy jesteś dawcą, czy nie, krew podlega ciągłej wymianie. Nie można uzależnić się od oddawania krwi.
O szpiku kostnym (3)
Jakimi metodami pobierany jest szpik?
Istnieją dwie bezpieczne procedury pobrania materiału przeszczepowego:
- możliwość pobrania materiału przeszczepowego bez konieczności zastosowania znieczulenia ogólnego, co mniej obciąża dawcę.
- możliwość przeprowadzenia procedury w trybie ambulatoryjnym tzn. dawca zgłasza się do Kliniki Hematologicznej (Ambulatorium Cytaferazy) tylko na czas przeprowadzenia zabiegu.
Procedura jest mało inwazyjna i niebolesna, polega tylko na założeniu wkłuć do żył w okolicy zgięcia łokciowego. Liczba separacji koniecznych do uzyskania materiału na jeden przeszczep wynosi od 1 do 2 zabiegów. Taki zabieg trwa od 3 do 4 godzin, w tym czasie dawca siedząc wygodnie w fotelu może oglądać telewizję. Liczba komórek szpiku pobranych od dawcy jest niewielka – stanowi około 1/10 jego szpiku, która szybko zostanie odbudowana. Cała procedura nie stanowi zagrożenia dla zdrowia potencjalnego dawcy. Pewnym obciążeniem jest natomiast fakt podawania czynnika wzrostowego (G-CSF). Dawca otrzymuje 2 x dziennie podskórnie czynnik wzrostowy, który podnosi liczbę komórek układu krwiotwórczego.
- Jak często można oddać szpik?
Szpiku nie można oddać do banku tak jak się oddaje krew. Może on zostać pobrany tylko dla konkretnego pacjenta, który ma takie same antygeny zgodności tkankowej. Może się tak zdarzyć, że zostaniesz poproszony o oddanie szpiku kilkakrotnie. Może być i tak, że nie oddasz go nigdy. Wszystko zależy od tego, jaki jest układ antygenów pacjentów poszukujących dawców szpiku.
- Czy po oddaniu szpiku mogę oddać krew?
Oddanie szpiku nie wyklucza oddawania krwi, gdyż oddając krew nic nie tracimy, a dawca po jakimś czasie może zostać poproszony o oddanie krwi lub płytek krwi dla pacjenta poddanego przeszczepowi szpiku.
- Czy oddanie szpiku może być niebezpieczne dla dawcy?
Pobranie i przeszczepienie szpiku odbywa się jedynie w upoważnionych Ośrodkach Transplantacji Szpiku według dokładnie określonych medycznych kryteriów. Zabieg pobrania szpiku do przeszczepu jest bezpieczny i nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia i życia dawcy. Komórki szpiku ulegają stałej regeneracji, dzięki czemu ubytek szpiku zostaje bardzo szybko wyrównany. Przeszczepienie szpiku od niespokrewnionego dawcy jest anonimowe i nieodpłatne.
- Czy przysługuje mi zwolnienie z pracy w dniu oddania krwi?
Tak, zgodnie z art. 9. ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r.o publicznej służbie krwi. Brzmi on następująco:
“Art. 9. 1. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje: zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach,
zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy (…)
Z tego przepisu wynika jasno, że dzień, w którym oddajesz krew, jest dniem wolnym od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w pełnej wysokości. Dokumentem poświadczającym fakt oddania krwi jest zaświadczenie wystawione przez placówkę publicznej służby krwi.
- Uwaga! Pracodawcę należy uprzedzić o planowanej nieobecności – mówi o tym Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (rozdz. 1. par.2.1). W myśl tego przepisu pracownik ma obowiązek uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym czasie nieobecności, jeśli jej przyczyna jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. Rozporządzenie nie precyzuje sposobu uprzedzenia pracodawcy, można to zatem zrobić w dowolnej formie (osobiście, telefonicznie, mailem itd.).
Obowiązek zwolnienia pracownika, będącego krwiodawcą, ujęto w rozdz. 2. par. 12. cytowanego rozporządzenia.
Gdzie się zgłosić, aby zostać dawcą szpiku?
W Polsce zarejestrowanych jest ponad 31 tys. osób. W listopadzie 2000 roku na zlecenie Ministerstwa Zdrowia przy Poltransplancie w Warszawie został utworzony Ogólnopolski Centralny Rejestr Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (OCRDSiKP), obecnie Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP), w którym może być zarejestrowany każdy potencjalny dawca szpiku mieszkający w Polsce.
- Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej
ul. Lindleya 4, 02-005 Warszawa
tel./fax (+48) 022 627-07-48
e-mail: rejestr@dawcyszpiku.pl; rejestr@szpik.info - Fundacja Urszuli Jaworskiej
ul. Międzynarodowa 61, 03-922 Warszawa
Rejestr Dawców
mgr biologii Mariusz Błaszczyk
tel. (+48) (22) 617 54 88 register@fundacjauj.pl -
Dolnośląskie Centrum Transplantacji Komórkowych z Krajowym Bankiem Dawców Szpiku
ul. Grabiszyńskia 105, 53-439 Wrocław
tel. 071 7911999, fax 071 3621512
e-mail: bank@dctk.wroc.pl
Kto może zostać dawcą szpiku?
Dawcą szpiku może być każdy zdrowy człowiek w wieku 18 – 50 lat. Powinien on:
- zgłosić się z dowodem osobistym w określonym terminie i wyznaczonej placówce służby zdrowia,
- wypełnić ankietę kwalifikacyjną dawcy,
- przeczytać i wypełnić kartę honorowego dawcy,
- podpisać zgodę na przeprowadzenie zabiegu pobrania komórek macierzystych.
Ostateczną decyzję o wykonaniu wstępnych badań podejmuje lekarz po przeprowadzonej rozmowie i badaniu. Kwalifikowanie odbywa się na podstawie analizy krwi, w trakcie której są przeprowadzane badania antygenów zgodności tkankowej i inne niezbędne badania laboratoryjne:
- morfologia krwi
- grupa krwi w układzie A, B. O i czynnik Rh;
- antygen HBS , anty-HCV, anty-HIV, WR. (bad. wirusologiczne);
- HLA I kl. I II kl. (bad. genetyczne).
Wykonanie takiego badania wymaga jednorazowego pobrania około 20 ml krwi, procedura jest podobna jak przy morfologii, OB, itp. Wyniki badań zostają wprowadzone do rejestru i od tego momentu są brane pod uwagę podczas poszukiwania dawcy dla chorych, którzy nie mają dawcy rodzinnego. Wskazane jest, aby taki rejestr posiadał wiele tysięcy zbadanych osób, gdyż jest to gwarancja na dopasowanie najlepszego dawcy dla chorego. Jeżeli okaże się, że ktoś potrzebuje takiego szpiku, dopiero wtedy zostanie on pobrany od dawcy. Dawca nic nie traci, gdyż szpik, podobnie jak krew, podlega ciągłej regeneracji.
Dawstwo szpiku jest:
- honorowe,
- anonimowe.
Podstawowe kryteria kwalifikacyjne dla honorowego dawcy szpiku. Dawca powinien być w wieku od 18 – 50 lat w ogólnie dobrym stanie zdrowia. W szczególności znaczenie dla kwalifikacji jako dawcy szpiku mają:
- zakażenia wirusem HIV, lub przynależność do grupy zwiększonego ryzyka tym wirusem – dyskwalifikuje dawcę;
- aktywna astma, wymagająca podawania leków – dyskwalifikuje dawcę. Jeżeli kandydat nie miał napadu astmy przez ostatnie 5 lat i nie pobiera leków, to może być zakwalifikowany;
- nadciśnienie – jeżeli jest utrzymane w prawidłowym zakresie przez leki to kandydat może być zaakceptowany;
- cukrzyca – jeżeli wymaga podawania leków przeciwcukrzycowych to dyskwalifikuje dawcę;
- padaczka – jeżeli w ciągu minionego roku wystąpił więcej niż jeden napad to dyskwalifikuje dawcę. Jeżeli pacjent pobiera leki przeciwpadaczkowe i w ciągu minione roku nie wystąpił więcej niż jeden napad to dawca może być zakwalifikowany;
- przebyty zawał serca, zabieg wszczepienia bypassów i inne schorzenia serca wymagające podawania leków – dyskwalifikuje dawcę. Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej, które nie wymaga leczenia oraz zaburzenia rytmu nie wymagające leczenia są akceptowane;
- obecność antygenu HBS, przeciwciał anty – HCV dyskwalifikuje dawce. Przeciwciała anty
- Hbc oraz przebyte zakażenie wirusem typu A (żółtaczka pokarmowa) są akceptowane;
-
gruźlica – aktywna gruźlica w okresie minionych 2 lat dyskwalifikuje dawcę.
Fakty czy mity? O stereotypach (8)
A oddawanie krwi uzależnia
Żadne badania naukowe nie potwierdziły możliwości uzależnienia się od oddawania krwi na skutek długotrwałego
i regularnego jej oddawania. Ponadto oddawanie krwi nie powoduje żadnych efektów ubocznych.
Aby oddać krew, trzeba znać swoją grupę
Nie jest to wymagane. Potencjalny dawca krwi jest poddawany kontroli medycznej, a grupa krwi jest ustalana po pobraniu.
Biorca dziedziczy cechy charakteru dawcy
Nie znaleziono żadnego naukowego dowodu potwierdzającego tę hipotezę.
Krew należy oddawać jedynie na apel
Krew należy oddawać regularnie, ponieważ tak tworzą się jej zapasy, niezbędne do wykorzystania nie tylko w różnych nagłych sytuacjach, a przede wszystkim do systematycznego realizowania leczenia najcięższych chorób przewlekłych.
Na oddawanie krwi należy przychodzić na czczo
Do oddania krwi należy zgłosić wypoczętym, po lekkim niskotłuszczowym posiłku (np. pieczywo, chuda wędlina, warzywa, owoce). Unikać potraw tłustych (smalec, masło, śmietana, tłusta wędlina), które mogą spowodować, że krew będzie lipemiczna (przetłuszczona) i nie będzie nadawała się do celów leczniczych. Przed oddaniem należy pić dużo wody lub soków owocowych. Pół godziny przed oddaniem krwi nie należy palić papierosów. Nie należy przychodzić do oddania krwi po spożyciu alkoholu
i/lub środkach zmieniających nastrój.
Oddając krew można się zarazić
Krew pobierana jest przy wykorzystaniu sprzętu jednorazowego użytku, przez profesjonalistów, w sterylnych warunkach;
w tzw. systemie zamkniętym. Tak więc oddawanie krwi jest w pełni bezpieczne.
Oddawanie krwi powoduje zmianę wagi ciała
Oddawanie krwi nie powoduje obserwowalnego spadku ani wzrostu masy ciała. Jednak żeby oddać krew należy ważyć nie mniej niż 50 kg!
Za oddanie krwi dostaje się pieniądze
W Polsce krew oddaje się nieodpłatnie. Z punktu widzenia biorcy wartość krwi jest nieprzeliczalna na pieniądze, gdyż oddawanie krwi jest czynem bezinteresownym. Na potrzeby rozliczeń podatkowych, Ministerstwo Finansów ustalił ekwiwalent jednego litra krwi na kwotę 130 zł za litr pobranej krwi. Ponadto Dawcy Krwi przysługuje zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew i na czas okresowego badania lekarskiego dawców, zwrot utraconego zarobku na zasadach, zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi oraz posiłek regeneracyjny.
Chcę oddać krew, ale... (12)
… chyba mam jej zbyt mało
W żyłach dorosłego człowieka płynie około 5-6 litrów krwi. Zdrowi ludzie mogą oddawać ją regularnie. Jednorazowo pobiera się jej tylko 450 ml – kobiety bez uszczerbku na własnym zdrowiu mogą taką ilość oddać nie więcej niż 4 razy do roku, a mężczyźni – nawet 6. Krew w Twoim organizmie podlega wymianie przez cały czas, niezależnie od tego, czy ją oddajesz, czy nie. Oddana ilość szybko się regeneruje.
– źródło: oddajkrew.pl
… mam za mało czasu
Nawet ludzie bardzo zajęci mogą znaleźć parę chwil na oddawanie krwi, to nie musi trwać długo. Kilkanaście minut z Twojego dnia może oznaczać wiele lat czyjegoś życia. Pomyśl, a na pewno stwierdzisz, że warto poświęcić na to trochę czasu.
– źródło: oddajkrew.pl
… mogę zarazić się AIDSem
Tego nie musisz obawiać się wcale. Wyposażenie placówek służby krwi jest całkowicie sterylne, krew od każdego dawcy pobierana jest przy użyciu sprzętu jednorazowego,
a personel medyczny stosuje niezbędne środki ochrony osobistej.
O zarażeniu AIDS lub inną chorobą nie może być mowy!
– źródło: oddajkrew.pl
… nie cierpię igieł
Aby zminimalizować ból, w krwiodawstwie stosuje się igły o specjalnym profilu ostrza. Nakłucie jest mało dokuczliwe. Czy inaczej tysiące ludzi oddawałoby krew przez wiele lat?
– źródło: oddajkrew.pl
… nie cierpię widoku krwi
Nie przejmuj się, nie musisz jej oglądać. Jest poza zasięgiem Twojego wzroku. Zobaczysz tylko uśmiechnięte, życzliwe twarze.
– źródło: oddajkrew.pl
… obawiam się, że zemdleję
Spróbuj, a przekonasz się, że oddawanie krwi nie jest takie straszne, Wszyscy dawcy odpoczywają przez 15 minut po jej pobraniu. Momenty słabości, to kwestia emocji, a nie ubytku życiodajnego płynu. Większość ludzi po oddaniu krwi przyznaje, że nie jest to wcale straszne i Ty z pewnością powiesz to samo! Jeżeli naprawdę potrzebne Ci wsparcie możesz do placówki służby krwi przyjść z przyjaciółmi – będzie Wam raźniej.
– źródło: oddajkrew.pl
… oddam krew tylko gdy będzie ona niezbędna
Zrób więc to już dzisiaj, gdyż każdego dnia wielu chorych wymaga jej przetoczenia. Co minutę w Polsce jest potrzebny litr krwi. Zycie każdego pacjenta wymagającego transfuzji będzie zagrożone, jeśli w porę życiodajnego płynu.
Nie wahaj się więc – czyjeś życie zależy od Ciebie!
– źródło: oddajkrew.pl
… ostatnio zdrowie mi nie dopisuje
Bez wątpienia nie możesz oddawać krwi podczas ostrej choroby lub przez pewien czas po poważnym zabiegu chirurgicznym. Nie pobiera się nigdy krwi od osób, których stan zdrowia budzi wątpliwości. Każdego kandydata na dawcę bada i kwalifikuje lekarz
– źródło: oddajkrew.pl
… to jest zbyt kłopotliwe
W każdym województwie jest kilka stacjonarnych placówek publicznej służby krwi. Możesz wybrać taką, która znajduje się najbliżej Twojego miejsca zamieszkania lub przyjść na akcję wyjazdową w swojej szkole, zakładzie pracy czy innym miejscu. W placówce PCK uzyskasz informację gdzie i kiedy ona się odbędzie.
– źródło: oddajkrew.pl
… trochę się boję
Trema towarzyszy wielu kandydatom na krwiodawców. To zupełnie zrozumiałe! Pomyśl jednak, że przecież tysiące ludzi oddawało krew 50 lub 100 razy, a niektórzy nawet ponad 150 razy. Nie musisz być Supermanem, aby oddawać krew; jest to naprawdę bardzo proste.
– źródło: oddajkrew.pl
… wyglądam anemicznie
Niedokrwistość bez trudu stwierdzi lekarz kwalifikujący publicznej służby krwi na podstawie prostego badania, które przeprowadzane jest przed każdym pobraniem krwi na podstawie małej próbki w krótkim czasie ustalić czy Twój stan zdrowia pozwala na oddanie krwi na cele lecznicze.
– źródło: oddajkrew.pl
… za mało ważę
Wymagana od kandydata masa ciała, to nie mniej niż 50 kg. Jeśli nie znasz dokładnie swej aktualnej wagi, poznasz ją przed badaniem kwalifikującym. Ostateczna decyzja należeć będzie do Ciebie i lekarza.
– źródło: oddajkrew.pl