Istnieją dwie bezpieczne procedury pobrania materiału przeszczepowego:
- możliwość pobrania materiału przeszczepowego bez konieczności zastosowania znieczulenia ogólnego, co mniej obciąża dawcę.
- możliwość przeprowadzenia procedury w trybie ambulatoryjnym tzn. dawca zgłasza się do Kliniki Hematologicznej (Ambulatorium Cytaferazy) tylko na czas przeprowadzenia zabiegu.
Procedura jest mało inwazyjna i niebolesna, polega tylko na założeniu wkłuć do żył w okolicy zgięcia łokciowego. Liczba separacji koniecznych do uzyskania materiału na jeden przeszczep wynosi od 1 do 2 zabiegów. Taki zabieg trwa od 3 do 4 godzin, w tym czasie dawca siedząc wygodnie w fotelu może oglądać telewizję. Liczba komórek szpiku pobranych od dawcy jest niewielka – stanowi około 1/10 jego szpiku, która szybko zostanie odbudowana. Cała procedura nie stanowi zagrożenia dla zdrowia potencjalnego dawcy. Pewnym obciążeniem jest natomiast fakt podawania czynnika wzrostowego (G-CSF). Dawca otrzymuje 2 x dziennie podskórnie czynnik wzrostowy, który podnosi liczbę komórek układu krwiotwórczego.
- Jak często można oddać szpik?
Szpiku nie można oddać do banku tak jak się oddaje krew. Może on zostać pobrany tylko dla konkretnego pacjenta, który ma takie same antygeny zgodności tkankowej. Może się tak zdarzyć, że zostaniesz poproszony o oddanie szpiku kilkakrotnie. Może być i tak, że nie oddasz go nigdy. Wszystko zależy od tego, jaki jest układ antygenów pacjentów poszukujących dawców szpiku.
- Czy po oddaniu szpiku mogę oddać krew?
Oddanie szpiku nie wyklucza oddawania krwi, gdyż oddając krew nic nie tracimy, a dawca po jakimś czasie może zostać poproszony o oddanie krwi lub płytek krwi dla pacjenta poddanego przeszczepowi szpiku.
- Czy oddanie szpiku może być niebezpieczne dla dawcy?
Pobranie i przeszczepienie szpiku odbywa się jedynie w upoważnionych Ośrodkach Transplantacji Szpiku według dokładnie określonych medycznych kryteriów. Zabieg pobrania szpiku do przeszczepu jest bezpieczny i nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia i życia dawcy. Komórki szpiku ulegają stałej regeneracji, dzięki czemu ubytek szpiku zostaje bardzo szybko wyrównany. Przeszczepienie szpiku od niespokrewnionego dawcy jest anonimowe i nieodpłatne.
- Czy przysługuje mi zwolnienie z pracy w dniu oddania krwi?
Tak, zgodnie z art. 9. ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r.o publicznej służbie krwi. Brzmi on następująco:
“Art. 9. 1. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje: zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach,
zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy (…)
Z tego przepisu wynika jasno, że dzień, w którym oddajesz krew, jest dniem wolnym od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w pełnej wysokości. Dokumentem poświadczającym fakt oddania krwi jest zaświadczenie wystawione przez placówkę publicznej służby krwi.
- Uwaga! Pracodawcę należy uprzedzić o planowanej nieobecności – mówi o tym Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (rozdz. 1. par.2.1). W myśl tego przepisu pracownik ma obowiązek uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym czasie nieobecności, jeśli jej przyczyna jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. Rozporządzenie nie precyzuje sposobu uprzedzenia pracodawcy, można to zatem zrobić w dowolnej formie (osobiście, telefonicznie, mailem itd.).
Obowiązek zwolnienia pracownika, będącego krwiodawcą, ujęto w rozdz. 2. par. 12. cytowanego rozporządzenia.
Posted in: O szpiku kostnym